بررسی امکان کاهش مصرف کود شیمیایی نیتروژنه با استفاده از کود زیستی نیتروکسین در تولید گیاه دارویی انیسون (.pimpinella anisum l)

چکیده انیسون از گیاهان دارویی بسیار مهم و معطر است که به واسطه داشتن اسانس فراوان در دانه مورد توجه است. مصرف کودهای بیولوژیک در یک نظام کشاورزی پایدار، موجب پایداری عملکرد در تولید گیاهان دارویی می­شود. از این رو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا همدان اجرا شد. تلقیح بذر با کود زیستی نیتروکسین در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح بذر) و سطوح کود شیمیایی نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50، 75 و 100 درصد توصیه شده بر اساس آزمون خاک) تیمارهای آزمایشی بودند. با افزایش مصرف نیتروژن از صفر تا 100 درصد توصیه شده، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه به طور معنی­داری افزایش یافت. همچنین، در مقایسه با تیمار عدم تلقیح، تلقیح با کود زیستی نیتروژنه تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد چترک در چتر و وزن هزار دانه را به ترتیب 16، 5/15 و 11 درصد افزایش داد. در بررسی میانگین اثر متقابل کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژنه مشخص گردید که تیمار تلقیح با کود زیستی و مصرف 50 درصد از کود شیمیایی نیتروژنه، بیشترین عملکرد دانه (31/83 گرم در متر مربع)را تولید کرد. به عبارت دیگر، تیمار مذکور ضمن تولید محصول رضایت بخش، به طور قابل توجهی مصرف کود نیتروژن را نیز کاهش داد که این امر می تواند گامی به سوی تولید سالم و کشاورزی پایدار باشد.